Çatallanma (Fork) Nedir?

Kripto para birimlerinin bağlı olduğu blok zinciri ağlarında ayrı kopyalar halinde bölünmesine fork denir. Fork tamamen bir ayrılık olmayıp aynı veri tabanlarının kopyalanarak yeni blockchain ağlarının oluşturulması anlamına gelir. Çatallanma işlemi sistemlerde bulunan sorunların giderilmesi amacıyla kullanılabilir. Blok zinciri ağından ayrılarak kurulan blok zincirleri kendi tokenlerini para birimlerini kullanabilir. Fork işlemi geliştiriciler hangi kripto para biriminde temel özelliklerin değişmesi gerektiğine karar verdiği zaman ortaya çıkar. Topluluk içinde anlaşmazlıklar nedeniyle çatallanma olabilir.

Fork nedir İngilizce sorusuna çatallanma anlamına geldiğini söyleyebiliriz. Yazılım geliştirmede olan çatal orijinal kaynak kodlu sürümün bir çatalıdır. Yeni sürün orijinal projeyle yakından paralel olarak çalışabilmektedir. Deneysel işlevleri test etmek, yeni işlevleri uygulamak için, mevcut ürünün bağımsız varyantına ulaşana dek tamamen yeni bir yönde geliştirme yapabilir. Çatal orijinal kaynak kodundan yeni sürümün çatalıdır.  Çatallanmalar soft fork, hard fork gibi 2 çeşitte olabilir.

Fork Yapılmaya Neden İhtiyaç Duyulur?

Madencilik işlemleri belli kurallara göre işlemekte olup herkes buna uymaktadır. Fork coin nedir sorusuna çatallanma ardından iki blok zinciri oluştuğunu söylememiz gerekmektedir. Madencilik yapan kitleler, kripto para üreticileri tarafından paraların madencilik kuralları belli ihtiyaçlara göre değişebilir. Fork işlemi yapılacağı duyurulup yeni kurallar ortaya konulabilir.

Fork(Çatallanma) Sonucunda Ne Olur?

Ağda yaşanan güvenlik sorunları, hataları gidermek, mevcut ağın taleplerini karşılamak için meydana gelen çatallanmalar sonucunda oluşan yeni coinler bağımsızdır. Çatallanma yani Fork nedir sorusuna çatallanmanın blok zincirinde yer alan protokolün işleminin geçerli olup olmadığına karar vermek amacıyla kullandığı bir değişikliktir cevabını verebiliriz.  Çatallaşmalar sonucunda yatırımcı mevcut coin adeti kadar para kazanır. Eski sürümlerle yeni sürüm arasında farklar hard fork işlemiyle giderilir. Yumuşak çatallanma sonucunda kullanıcılar elindeki coinleri kullanmaya devam edebilir. Değişimler sistemsel olup eldeki coinler otomatik olarak güncellenir.

Sert Çatallanma(Hard Fork) Nedir? 

Blok zinciri kurallarını değiştiren protokol güncelleştirmesidir. Blok zincirini senkronize eden, madencilik yapan düğümlerin yeni blok zincirini kullanabilmesi için yenilenen protokol kurallarının geçerli kabul edildiği yazılımları kullanması gerekmektedir. Hard fork nedir, sonucunda yazılımlar kullanılabilir mi sorusuna kullanılmazsa yeni zincirlere bağlanmama meydana gelir. Eski blok zinciri kurallarıyla çalışmalara devam eden yeni blok zincirleri, kripto paraların ortaya çıkmasına neden olur. Hard fork geriye dönük uyumluluğu bozan değişikliktir. Eski yazılımı çalıştıran düğümler işlemleri geçersiz olarak görür ve yeni zincirler çıkarmaları için güncelleme gerektirir. Topluluk yeterince büyük yüzdedeyse eski kuralları kullanmaya devam etmek isterse zincir bölünür. Bu durum iki ayrı para birimine sebep olur. Bitcoin Cash Bitcoin’den doğmuş olup buna örnek verilebilir.

Yumuşak Çatallanma(Soft Fork) Nedir? 

Öncelikle blok zincirinde yeni alternatif olarak oluşan ağa verilen isim olduğunu söyleyebiliriz. Sert çatallanma nedir yumuşak çatallanmadan farkı nedir sorusuna mutlaka güncelleme gerektirmesidir diyebiliriz. Eski ağdaki zincirlerin devam etmesinin yanı sıra yani ağa geçilmesine olanak sağlar. Madenciler, kullanıcıların güncelleme yapması, yapmaması tercihine bağlıdır.  Mevcut ağda olan teknik özelliklerin değişiminin gerekliliğine inan geliştiriciler tasarlar.

Soft Fork İşlem Sonucunda Neler Olur?

Softfork işleminde önemli olan şey madencilerin kullanıcıların ağı kabul etmesidir.  Çoğunluğun kabulüyle yapılan SoftFork başarıya ulaşabilir. Geriye dönük olan uyumlu değişikliktir diyebiliriz. Eski düğümler yeni işlemleri geçerli kabul eder. Çıkarılan bloklar güncellenmiş düğümler tarafından geçersiz sayılır. Başarılı olmak için yumuşak çatalların ağın karma gücünün çoğunu gerektirmesi anlamına gelir.  En küçük zincir olma, ağdan mahrum kalma riski taşıyarak “hard fork” haline gelir. Ada hard fork nedir sorusuna Cardano üzerinde Mary adı verilen Hard Fork gerçekleşecek olup bu güncellemeyle Cardano üzerinden yerel paralar oluşturulabilecektir diyebiliriz. Cardano’nun bu güncellemesiyle daha güçlenmesi beklenmektedir. 2016 yılında Ethereum’da meydana gelen çatallanma ardından DAO adlı coin ortaya çıkmıştır. Hard fork’un soft fork’tan farkıysa eski blok zincirinde işlem yapan madenciler, kullanıcıların ağda ki güncelleştirmeleri gerçekleştirmelerinin zorunluluk olmasıdır.

Yumuşak Çatallanmada Kullanıcılar Ne Yapmalıdır?

Blok zincirinin kullanımını geliştiren, iyileştiren teknik değişikliklere yumuşak çatallanma denir. Cüzdan sahipleri, madenciler yapılan teknik değişikliklerden faydalanmak istemezlerse eski yazılımlarla blok zincirini kullanmaya devam edebilir. Cüzdan yatırımı, madencilik sistemini güncelleyenlerse blok zincirde gerçekleşen geliştirme, iyileştirmelerden faydalanabilir. Kullanıcılar güncelleme yapmazsa yeni özellikleri kullanamaz ama işlem yapmaya devam edebilir. Segwit güncellemesiyle uygulamaya geçen yeni işlemlerden sadece cüzdanını güncelleyen kişiler faydalanabilir.

Hard fork yani sert çatallanma gerçekleştiği zaman kripto para birimine sahip olunduğunda borsalar fork sonrasında ortaya çıkan alt coinleri cüzdanda var olan coin miktarı kadar cüzdana tanımlamaktadır. Örnek verecek olursak 2017 yılında  gerçekleşen fork öncesinde hesabınızda 10 adet Bitcoin varsa yeniden ortaya çıkan Bitcoin Cash biriminden BCH cüzdanına 10 adet tanımlı olacaktı.

Yumuşak çatallanma sonucunda ortaya çıkan yeni altcoin kararlı hale gelmektedir. Kararlı hale gelirse, piyasalarda tutunmayı başarırsa cüzdana tanımlanır. Yeterli işlem hacmine ulaşamadığı zaman, tutunamazsa hiçbir değeri olmayacaktır.

token ve coin farkı nedir? başlıklı içeriğimiz ilginizi çekebilir.