WhitePaper Nedir?
Whitepaper ve kripto para ilişkisine dair detaylı bilgiler.
Sık sık karşımıza çıkan White Paper kavramı projenin çözmek istediği problemlerin ana noktalarını, sorunların çözümünü, ürünlerin ayrıntılı şekilde tanımlanmasını, kullanıcılarla iletişim sağlanmasını, ürünlerin mimarisinin çıkarılmasını içeren bir belge olarak karşımıza çıkmaktadır. Whitepaper nedir ne anlama gelir sorusuna token ve ekonomi kelimelerinin birleşiminden meydana gelir. Whitepaper’in içeriği ise şu konuşma noktalarını içermelidir:
- Giriş
- Her şeyden kendi istediği ile vazgeçme isteği anlamına gelen feragatname
- İçindekiler
- Pazarın problemi, tanımı
- Ürünlerin açıklaması
- Ürünlerle ilgili sorunların çözüm yolları
- Kripto para birimleri: Adet sayısı, neden, ne zaman, nasıl vb.
- Yüksek fonların nasıl kullanılacağı
- Takım (Geliştirici ekip)
- Yol haritası
White Paper Hazırlama Süreci
White paper hazırlamadan öncede mutlaka önceden araştırma yapılmış olması gerekir. White paper örnekleri incelenerek işe başlanmalıdır. White paper’in ilk bölümleri genellikle yasal açıklamalar yapmak, potansiyel kullanıcılara da uyarılarda bulunmak amacıyla kullanılır. Feragatname yazısı ise giriş bölümünde yer alıyor. Yasalar gereği de bazı ülke vatandaşlarının bu projeye katılamayacağı, projeye yatırım yapılması durumlarında kar getirmesi gibi bir durumun garantisinin verilmediğini de bu kısımda belirtmektedir. Yazılarda süreci kolaylaştırmak için ilk bölümde projenin çözmeye çalıştığı sorunun ana hatları çizilebilir. Bahis olan konunun neden önemli olduğu açıklanmalı, sorunun çözülmemesi durumunda sonuçların nasıl oluşacağına değinilmesi gerekir. Bu kısımda okuyucu dikkatini çekmek önemli olup belgeleri okumanın faydaları da ortaya serilir. Projelerde ne beklenildiğine dair de genel görünümler sunmak önem taşır. Bu noktada grafikler şema, tablo kullanılacak araçlarla kullanılmaktadır.
Proje Hakkında Bilgiler Verilmesi
Dokümanlar içinde proje hakkında derinlemesine açıklama yapmaya olanak sağlayacak şekilde yer bırakılmalıdır. Potansiyel yatırımcılara mevcut piyasa şartlarında tam olarak nasıl pozisyon alınacağı iyice açıklanmalıdır. White paper nasıl yazılmalı sorusuna içeriğinde proje ile ilgili pek çok bilgiyi içermelidir diyebiliriz. Araştırmalar, somut gerçekler ya da analizlere dayandırılması gerekir. Aksi halde yüzdelik oranlar, sayılar hiçbir şekilde dikkat çekmeyecektir. Gereksiz şekilde kullanılmaması gerekir.
Proje Durumu Hakkında Bilgiler: Bu kısımda projenin mevcut durumu hakkında ayrıntılı açıklamalar yer alır. Prototiplerin verileri varsa ilk olarak kullanıcı bilgileri, geliştirme stratejileri, genel hedefler de açıklanmalıdır. Gerçek yatırımcılar ortaya koyacağı somut projeleri olan, ekosistemlerini meydana getirmiş, projeye ait token’lerin de hayatta kalmasını sağlayacak kullanıcı tabanı olan projeleri destekler. Whitepaper hazırlama işlemi yapılırken proje hakkında detayların verilmesi dökümanların profesyonel şekilde hazırlanması ve yapılan işlemlerin proje içinde yer alması oldukça önemlidir. Doküman da okuyuculara açıkça sunulmalıdır.
Finansal Veriler: White paper’in büyük bölümü mutlaka finansal verilere ayrılmalıdır. Projenin neden kendi token değerine ihtiyaç duyduğu, ne zaman ve nasıl şekilde dağıtılacağı, ICO token’lerin ne kadarla sınırlı kalacağı, satışların ne zaman başlayacağı da net biçimde açıklanmalıdır.
Yatırım Kullanım Planları: Yatırımcılar paralarının nereye harcanacağını, projenin başlıca görevlerini bitirmek için ne kadar paraya ihtiyaç duyulduğunu bilmek ister. Yatırımların hangi aşamada ne derecede olacağının da belirtilmesi önemli olacaktır. White paper içinde yer alan planlarda kesinlikle sektörel gelişim, çeşitli giderler, tanışma ve ağ kurma etkinliklerinden bahsedilmemesi gerekir. Teknik dokümanlar toplanan paraların tamamının ürün geliştirme için harcanacağını da açıkça belli etmelidir. Gereksiz konulardan bahsedilmemesi gerekir.
Yol Haritası: White paper içinde projenin ayrıntılı teknik açıklamasının yanı sıra geliştirme sürecini de açıklayan yol haritası bulunur. Gelecek 12 ve 24 ay arasında derinlemesine çalışma planı sunulmalıdır. Yol haritası içinde de beta sürümün çıkış tarihlerinin belirtilmesi gerekir. Yatırımcılar yol haritasında yer alan aşamaların tamamlanmış olduğunu görmekten mutlu olurlar. Yapılan işlemler de doküman içinde mutlaka bahsedilmelidir.
ICO Geliştirme Ekibi
Projenin ayrılmaz ve en önemli parçası geliştiricilerdir. Sunum dokümanlarında bu isimlerden ayrıntılı olarak bahsedilmesi gerekir. İsmi açıklanmayan geliştiricilere sahip ICO’nın başarılı olamayacağını söylememiz mümkündür. White paper diğer kısımları ise teknik açıklamalardan ibaret olmalıdır. White paper Türkçesi bir konu hakkındaki “resmi rapor” olarak çevrilebilir. Bu sebeple raporun her detayı iyice açıklaması gerektiği, son noktada ekip fotoğrafları, kısa biyografilerle yatırımcılara sunulması gerekir.
Dil, Biçim ve Yerleşim Nasıl Olmalıdır?
White paper belgelerinin profesyonel şekilde ve çok açıklayıcı olması gerekir. Akademik tarzda yazılan yazılar daha etkili olarak kabul edilir. Belli konuları seçmek, sadece o konuya odaklanmak da daha doğrudur. Örnek verecek olursak blockchain sistemini kullanarak ticaret yapmak düşünülüyorsa Blockchain sistemine entegre edilmesi konusuna odaklanılmalıdır. White papers başarılı kampanyalar oluşturma amacı güden ICO’ların da ihtiyaç duyduğu belge niteliğindedir. White paper hep olgular üzerinden ilerlemelidir. Tahmin, varsayım, doğrulanmamış iddia kullanımından kaçınılmalıdır. Dil bilgisi ve yazım hatalarından arındırılan teknik doküman kullanılmalıdır. Tüm metin baştan sona kontrol edilmelidir. Doğru üslup, ahenk içinde yazılan Whitepaper metinleri profesyonel şekilde görünecektir. White paper belgesini farklı dillere çevirterek sunmak da etkili olabilir.
White Paper Nereye Gönderilir?
White paper Bitcoin sisteminde bir projenin teknik özelliklerini tanıtmak, vurgulamak amacıyla kullanılır. ICO kampanyaları, White paper’lar ilk ortaya çıktıkları zamanda projeye dair birincil mesaj kısmında yer almaktaydı. Günümüzde ise ICO sayısının, popülerliğinin artmasıyla projelere ait White paper belgeleri resmi web siteleri üzerinden yayınlanıyor.
Aktif biçimde kullanılan kripto para forumları gibi seçenekler ise hala geçerliliğini koruyor. White paper’ın tek noktadan dağıtımının yapılıyor olması da oldukça önemlidir. Bu sayede tüm linkler aynı dokümana gitmektedir. Dokümanları farklı platformlar için kopyalamak ve yapıştırmak doğru bir hamle olmamaktadır. Asıl dokümanların bulunduğu konulara link vermek çok daha fazla etkili olacaktır. Bu şekilde doküman üzerinde olan tüm güncellemelere herkes kolay şekilde ulaşma imkanına sahip olur.